Blogger Widgets

Sunday, April 14, 2013

ၿမန္မာေဆးၿမီးတို မွတ္စုမ်ား


နားကိုက္..........မီးကြင္းဂမုန္းကို မီးကင္ၿပီး အရည္ညစ္၍ နားထဲထည့္ပါ။ခဏၾကာလွ်င္ ေစာင္း၍ ၿပန္ထုတ္ပါ။ နာရီပိုင္းအတြင္း ေပ်ာက္ကင္းပါသည္။ နားကိုက္နာၿပည္ယို...........ေငြပန္းဥကို မီးကင္၍အရည္ညစ္ပါ။ရလာေသာအေရနွင့္ ေက်ာက္ခ်ဥ္နွင့္ေသြး၍ နားထဲထည့္ပါ။လွ်င္ၿမန္စြာ ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
ဆီခ်ိဳေရာဂါ..............ဥသွ်စ္ရြက္ၾကမ္း လက္တစ္ဆုပ္နွင့္ ထန္းလၽက္(၃)က်ပ္သား ေရာ၍ သံုးခြက္တစ္ခြက္ က်ိဳးေသာက္ပါ။ရက္ပိုင္အတြင္ေပ်ာက္၏။

ႈငွက္ဖ်ားၿဖတ္ေဆး...........လက္ဖက္စို(၅)က်ပ္သား၊ငရုတ္ေကာင္းေစ့(၄၅)ေစ့ တို့ကိုညက္ေအာင္ေထာင္ ငရုတ္ေကာင္းခန့္ (၄၅)လံုး လံုးပါ။နံက္ ၊ည (၃)လံုးစီေသာက္ပါ။(၇)ရက္နွင့္တစ္နံက္ေသာက္ပါ။ ငွက္ဖ်ားမ်ိဳးစံု ေပ်ာက္၏။

အနာဝင္ေဆးနည္း......(၁)ခံုညင္းဆံကို မီးဖုတ္၍ ဆားခတ္ၿပီးလွ်င္ ေရေအးနွင့္ေသာက္ပါ။(သို့မဟုတ္) (၂)အုန္းရည္အတြင္ ငရုတ္ေကာင္း အနည္းငယ္ထည့္၍ ေသာက္ပါ။

အနာၿမစ္ၿဖတ္ ေဆးနည္း......ပဒိုင္းသီး ၊ ေလးညွင္း ၊ဇာတိပၹိဳလ္သီး ၊လက္ခ်ား အမွ်စီအမွုန္ၿပဳ နွမ္းဆီႏွင့္ ေတၿပီး အနာမွာ အံုပါ။

အနာၿမံဳရွိက အၿမစ္က်ြတ္ထြက္၏
အနာမီးေဆးနည္း........ရုန္းေခါက္ ၊ဆူးခ်ဥ္ၿမစ္ ၊ ဆီးၿမစ္တို့ကို အနာေပၚတြင္လိမ္းၿပီး ရွားေစာင္းလက္ ပတ္အေစးကို အနာေပၚတင္ပါ။
အနာဖက္ခြက္ ေဆးနည္း.........(၁)တမာရြက္တစ္ဆုပ္ကို ပတဲေကာၾကီးအရည္ အနည္းငယ္ ထည့္၍ ၿပာခ်ၿပီး ဒုတၳာ တစ္ၿပားသားခန့္ထည့္ကာ ေရနံေခ်းနွင့္ ေဖ်ာ္ၿပီလိမ္းပါ။

(၂)ပိတ္ခ်င္းတပင္တိုင္ၿမစ္ကို ေသြး၍လိမ္းပါ။ (၃)ရွားၿဖဴသီးကို သေဘာၤၾကက္ဆူေစးနွင့္ ေသြး၍ လိမ္းပါ။ (အဆင္ေၿပေသာနည္းသံုးနိုင္ပါသည္။)

အနာပဆုတ္ေဆးနည္း............(၁)ပိႏၷဲေပါက္ ၊ ၾကာဟင္းခါးရြက္ကို ၾကိတ္မွန္ဆီေရာၿပီ ဖြဲမီးနွင့္ခ်က္၍ အနာကို သုတ္လိမ္းေပးပါ။ (၂)ဆီးၿဖဴသီးကို ၾကိတ္၍အံုေပးပါ။
မွတ္ခရု ေဆးနည္း..............သွ်ိသွ်ားသီး မီးဖုတ္ၿပာကို ဆီနွင့္ေဖ်ာ္၍ ပြတ္ပါ။ တစ္နည္း...လင္းေန ၊ ၾကဇု ၊ ပန္းနု အမွ်စီၾကိတ္၍ ပ်ားရည္နွင့္ တိုက္ပါ။
မ်က္စီယား ေဆးနည္း...............မယားသိမ္ ၊ ငုစပ္ေခါက္ ၊ ေက်ာက္ခ်ဥ္ တို့ကို ပုန္းရည္နွင့္အမွ်စီ ေသြး၍ ခတ္ပါ။

ေမြးက်ြတ္နာေပ်ာက္ေဆးနည္း..................ဆင္စြယ္ ၊ ရသာစဥ္းေက်ာက္နွစ္ပါးေသြး၍ လိမ္းပါ။

ပန္းနာေဆးနည္း.............ေလညွင္း၂က်ပ္၈ပဲ၊ ကရေဝးရြက္၂က်ပ္၈ပဲ၊ အမွူန္ၿပဳ ၍ ပ်ားရည္နွင့္ နံနက္ည ဆီးကင္းခန့္စားပါ။

ေခြးရူးကိုက္ ေဆးနည္းမ်ား..............(၁)။ၾကကဆူရိုးနီၿမစ္နွင့္ ထန္းလွ်က္ကို ၾကိတ္၍ ဝေအာင္စားပါ။ (၂)။ၾကိဳ့ေစ့ ၊ၾကက္ဆူေစ့ ၊ ထန္လွ်က္တို့ကို အမွ်စီၾကိတ္၍ ဆီႏွင့္ ခ်က္စားပါ။ (၃)။ရွိန္းခို ၊ ၿမင္းသီလာ ၊ ေဆးဒန္း အမွ်စီကို ရွားေစာင္းၾကီးအေစ့နွင့္ ၾကိတ္၍ ကိုက္ရာကို သုတ္လိမ္းၿပီး သံနွင့္ေပါက္ပါ။ (၄)။ပန္းတိုင္(ပဒိုင္း) ၊ ရြက္အစိမ္းကို ေထာင္းၾကိတ္၍ အရည္ကို စစ္ၿပီး က်န္အရြက္အဖတ္ ၅မတ္၊ ေထာပတ္ ၅မတ္၊ ႏြားနို့စိမ္း ၅မတ္ ၊ တင္လဲ ၅မတ္၊ ၎၄ပါးအရည္ ၅က်ပ္သားကို ကိုက္စတစ္ၾကိမ္ ၊ ေနာက္၃ရက္ တစ္ၾကိမ္ ၊ ေနာက္၃ရက္ တစ္ၾကိမ္ ၊ေပါင္း၃ၾကိမ္ေသာက္ပါ။ (၅)။အုန္းသီးတစ္လံုး(ငယ္ငယ္) တြင္ ထန္းလွ်က္ အၿပည့္ထည့္၍ ေနခ်င္း ကုန္ေအာင္ စားပါ။ (ၾကိဳက္ရာ နည္းကိုသံုးပါ။)

 ေၿခဖဝါးကြဲ ေဆးနည္း..........ကြမ္းတစ္ယာကို ပုန္းရည္နွင့္ ၾကိတ္၍ လိမ္းပါ။ ေခ်ာင္းဆိုးေသြးပါေဆးနည္း.........သဇင္ဥ ၊ ကြမ္းရြက္ ၈ပဲ ၊ မွန္ေရာင္သၾကား၂က်ပ္သား ၊ ေၾကေအာင္ ၾကိတ္၍ ညနံနက္ ဆီးကင္းခန့္ စားပါ။

ၾကြက္နို့ေဆးနည္း...........စိန္ ၊ ကနခို ၊ ရွားေစာင္းေစး အမွ်ၾကိတ္၍ ၾကြက္နို့ထိပ္ေဖာက္ၿပီးတင္ပါ။

ကင္းဆိပ္နိုင္ေဆး.............ကေဆာ့ၿမစ္ကို ၿဖစ္ေစ ၊ ေၾကာင္ပန္းၿမစ္ကို ၿဖစ္ေစ ၊ သမန္းၿမက္, ေဖာင္းၿမက္ ကို ၿမစ္ၿဖစ္ေစ ညက္စြာ ဝါး၍ အကိုက္ခံရသည္ေနရာမွာ သုတ္လိမ္းပါ ကင္းဆိပ္မ်ိဳးကို ပယ္ေဖ်ာက္၏
ကင္းကိုက္......က်ည္းရြက္ကို ၾကိတ္၍ အံုပါ။ ကိုယ္လက္ေဖာေရာင္ ေဆးနည္း...............မုန္ညက္ ၊ ထနး္လွ်က္ နွစ္မ်ဳိးကို ထံုးက်က္တက္ေရနွင့္ ေဖ်ာ္ေသာက္ပါ။
ကိုယ္ေရာင္ ေဆးနည္း..............ခံတက္ေခါက္ ၊ ေဖ်ာက္ဆိပ္ၿမစ္ ၊ နႏြင္းစိမ္း သံုးပါးကို အမွ်စီေသြး၍ လိမ္းပါ။

ကေလးသန္ခ်ေဆးနည္း..............ဇာေရြးၿဖဴဆံ ၁က်ပ္သား ၊ ေပါက္ေစ့ ၁က်ပ္သား ၊ အိပ္ေမြ့သီး၁က်ပ္သား ငရုပ္ေကာင္း ၁က်ပ္သား ၊ ကနခိုဆံ ၁က်ပ္သား ၊ ၾကိတ္၍ ေရြးေစ့ခန့္လံုး၍ ကေလးကို တိုက္ပါ။

ၾကိဳ့ထိုးေဆးနည္း.................သစ္ၾကံပိုးကို ဆားနွင့္ ပ်စ္ပ်စ္ေသြး၍ လွ်ာကို ပြတ္ပါ။ ေနာက္တစ္နည္း...ၾကက္သြန္နီကို ထန္းလွ်က္နွင့္ နိုင္းခ်င္းၾကိတ္၍ စားပါ။ ေနာက္တစ္နည္း.....သူငယ္စား ငွက္ေပ်ာသီးအစိမ္းကို စားပါ။

နွာပိတ္လွ်င္..............လက္ခ်ားကို ၾကိတ္၍ ရွူပါ။

ပဒိုင္သီး အဆိပ္ေၿဖဆးနည္း.................ပဒိုင္သီးစားမိေသာ္ အမဲေၿခာက္ဖုတ္ကိုစားပါ။ ထန္လွ်က္ကို ပ်ားရည္နွင့္ ေဖ်ာ္၍ ေသာက္ပါ။

ပုတ္သင္ကိုက္ေဆးနည္း................ဆီးၿမစ္ကို ခ်င္းစိမ္းေရႏွင့္ ေသြး၍ လိမ္းပါ။
ပင့္ကူကိုက္ေဆးနည္း...........ဆန္ကိုေလွာ္၍ ဝေအာင္စားပါ။ ၾကခတ္ဝါးေခါင္းကို ေသြး၍ လိမ္းပါ။
 မီးေလာင္နာ ေဆးနည္း..............မီးေလာင္ၿပီး အၿမန္ဆံုး ငရုတ္ေကာင္းမွုန့္ နွမ္းဆီပ်စ္ပ်စ္ေဖ်ာ္၍ လိမ္းပါ။

မ်က္စီခုလုၿဖစ္ေနေသာ..............မက္လင္သီး ၊ မရန္းသီးစိမ္း ၊ နွစ္ပါးအေလး ေက်ာက္ခ်ဥ္နွင့္ ၾကက္သြန္ၿဖဴရည္နွင့္ ေသြး၍ ခတ္ပါ။

မိတ္ေဆးနည္း...............မိတ္ေပါက္လွ်င္ ထံုးနႏြင္းေရတြင္ ကင္ပြန္း ၊ ကင္ပလင္း ၊ ၾတိကဋုဳတ္သံုးပါး အမွ်စီၾကိတ္၍ လိမ္းပါ။

မီးယပ္ေခါင္းကိုက္ေဆးနည္း.............ဒန့္သလြန္ၿမစ္ ၊ ငရုတ္ေကာင္း ၊ ပန္းနု ၊ လင္းနု ၊ ကုကၠိဳေၿခာက္ အမွုန့္ၿပဳ၍ ရွူေပးပါ။

 ဘင္နာေဆးနည္း...............ကံ့ေကာ္ ၊ ၾက္တက္ ၊ ခဲမတိုကို ေသြး၍ သုတ္လိမ္းပါ။ မဲဇလီရြက္ ၊ ကန့္ခ်ဳပ္နီ ၊ ခ်င္းစိမ္း ၊ စရို ၄ပါးကို ၿပဳတ္က်ိဳး၍ ေသာက္ပါ။

ဘရင္ဂ်ီနာ ေဆးနည္း................ေပါင္ၿခံတြင္ ေပါက္ေနေသာ အနာကို ကေလသီး ၊ ေရွာက္ရြက္ ၊ နဘဲရြက္ သမန္းက်ားၿမစ္တိုကို ေသြး၍ သုတ္လိမး္ပါ။

ဘရင္ဂ်ီနာ ေဆးနည္း....................ထမင္းသိုး ၊ ကြမ္းသီး ၊ ၾကက္ေခ်း ၊ ရွားေစး ၊ မန္က်ည္မွည့္ ၊ အက်ြမ္းေလွာ္ အမွုန္ၿပဳ အနာမွာ ၿဖဴေပးေလ။ ေခြးေလးၾကက္ေမာက္ ပဥၥငါးပါးကို ၿပဳတ္ ဖန္ရည္ေဆးပါ။ (ထမင္းသိုးနွစ္ဆထည့္ပါ)

ဖားၿပဳတ္ကိုက္ ေဆးနည္း...........ခူဆံၿမစ္ကို ေရက်က္ေအးနွင့္ ေသြးၿဖင့္ သုတ္ၿပီ အုတ္ခဲနွင့္ ဖိထားပါေလ။

ဖားၿပဳတ္ဥ အဆိပ္ေၿဖနည္း.......ဖားၿပဳတ္ဥကို စားမိေသာ္ ၿပည္ပန္းေရႊၿမစ္ကို ေသြး၍ ေသာက္ပါ။

No comments:

Post a Comment